Strategie

De sectorale monitoring draagt bij aan de globale strategie van de POW door een beter begrip van en een betere anticipering op de uitdagingen die verband houden met de evolutie van de sector in Brussel.

Wij buigen ons hoofdzakelijk over de uitdagingen en de gevolgen die verband houden met:

• het milieu

• de technologische evolutie

• veiligheid en welzijn

Wij zetten onze schouders onder de workshop Tewerkstelling/Opleiding van Renolution om de maatschappelijke en ecologische evolutie te ondersteunen waaraan de bouwsector bijdraagt. In het BHG is meer dan de helft van de broeikasgassen afkomstig van het energieverbruik van de gebouwen. De meeste Brusselse gebouwen dateren van voor 1960 en verbruiken in verhouding meer dan in de andere Europese landen, en een derde ervan is helemaal niet geïsoleerd.  De Renovatiestrategie van de Regering, waarvan de Alliantie Renolution een van de speerpunten is, streeft naar een gemiddeld EPB-niveau van de Brusselse gebouwen van C+ (100 kWh/m²/jaar) tegen uiterlijk 2050. Op dit moment ligt dit tussen D en G (gemiddeld verbruik gedeeld door 3).

Renolution heeft als doel de broeikasgasuitstoot te verminderen om de klimaatuitdaging aan te gaan (en bij te dragen aan de nationale en Europese engagementen voor koolstofneutraliteit tegen 2050), en tegelijk het levenscomfort van de Brusselaars te verbeteren en hun energie-uitgaven te verminderen. Dit vereist een snellere renovatie van onze gebouwen en schept dus mogelijkheden van activiteit en werk (studie van Leefmilieu Brussel 04/2021 = 8.000 directe, indirecte, lokale en duurzame jobs) voor de sector.

Bronnen: Climat : état des lieux | Citoyen - Bruxelles Environnement en Klimaat: stand van zaken | Burgers - Leefmilieu Brussel

1.  

Doelstellingen

Bijdragen aan een betere matching door:

• De evoluties van de sector te monitoren, zodat de operatoren van opleidingen, onderwijs en inschakeling er tijdig op kunnen inspelen door hun opleidings- en onderwijsprogramma’s en/of hun diensten aan de gebruikers aan te passen.

• Didactisch materiaal en opleidingsmodules te ontwikkelen en up-to-date te houden om bij te blijven met de technische evoluties van de sector.

• De verschillende pijlers van de pool in staat te stellen hun dienstverlening aan de verschillende doelgroepen te organiseren volgens de noden van de ondernemingen en de evoluties van de sector.

Anderzijds kan door sectorale monitoring worden bepaald welke uitrustingen en infrastructuur nodig zijn voor opleidingen en onderwijs, met het doel, onder andere, onze opdracht van terbeschikkingstelling van geavanceerde infrastructuur en van opleidingen te ondersteunen.

Acties

Monitoringproject en Rapport

Construcity.brussels start een monitoringstudie met het doel de impact van de toepassing van digitale tools in de bouw op de beroepen, opleidingen en kwalificaties objectief weer te geven, vooral voor renovatiewerken. In haar algemene beleidsverklaring van 2019 legt de Brusselse regering immers sterk de nadruk op de digitalisering van de beroepen.

De aanwezigheid van digitale tools in de bouw evolueert elk jaar. Maar welke tools hebben een echte impact op de Brusselse werven? Het antwoord is nog niet duidelijk, en de mate waarin deze technologieën worden gebruikt, is nog beperkt, vooral in de kleinere ondernemingen.

Door de grote dichtheid, de oude gebouwen en het beperkte percentage nieuwbouw kent het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een bijzondere evolutie op het vlak van digitale technieken. De Brusselse kmo’s staan nog ver van de evoluties die de grote bouwplaatsen kenmerken, en zullen specifieke tools moeten inzetten voor de verschillende fasen van hun activiteiten.

Deze studie spitst zich vooral toe op het gebruik van digitale technologieën voor renovatie, omdat het in Brussel vooral om renovatieprojecten gaat, maar ook en vooral om de dynamiek van Renolution te ondersteunen.

Voorbereidend werk voor de studie van 2023 werd uitgevoerd eind 2022. Dit voorbereidend werk had betrekking op de digitale kloof bij de werknemers van de sector, op het vlak van toegang tot werk en samenwerking binnen de ondernemingen. Construcity.brussels heeft zijn partners (Bruxelles Formation, Technisch Comité Renolution, Constructiv, Views.brussels) opgeroepen om het onderwerp te verkennen alvorens een opdracht uit te schrijven. Maar het probleem van de digitale kloof in de bouwsector werd nog niet grondig behandeld. Het enige antwoord werd gegeven door Volta, dat aangaf dat het gebruik van smartphones als noodzakelijk wordt beschouwd bij de bedrijven in hun sector.

Dit voorbereidend werk was bedoeld om twee essentiële aspecten te behandelen als leidraad voor de studie van 2023:

• De impact van digitale technologie op tewerkstelling (online jobaanbiedingen vinden en beantwoorden, bijvoorbeeld);

• De impact van digitale technologie op het werk op de bouwplaats en op het dagelijks beheer van de samenwerking tussen werknemers, onderneming en teams (gebruik van de basissoftware voor administratie, communicatie via e-mail, lezen van virtuele plannen, gebruik van smartphone/tablet bijvoorbeeld).

De resultaten van deze steekproefsgewijze studie zijn als bijlage bij dit rapport gevoegd.

In juli 2022 heeft Constructiv ook een studie gepubliceerd over “de digitalisering” van de sector. Hierin werden met name vijf sleuteldoelstellingen gedefinieerd:

• In kaart brengen van de trends op het vlak van digitalisering die relevant zijn voor de bouwsector over een periode van tien jaar (2030);

• Beoordelen van de impact van deze trends op de competenties en de verantwoordelijkheden die nodig zijn in de bouwsector;

• Identificeren van de nieuwe competenties die de bestaande profielen zullen moeten verwerven om de uitdagingen die ontstaan door de digitalisering van de bouwsector aan te gaan;

• Beoordelen welke nieuwe beroepsprofielen eventueel nodig zijn om de uitdagingen die digitalisering meebrengt voor de bouwsector aan te gaan binnen het vooropgestelde tijdsbestek;

• Inschatten welke aanpassingen hier eventueel uit kunnen voortvloeien op het vlak van het opleidingsaanbod voor de bouwsector dat door de verschillende opleidingsactoren ter beschikking wordt gesteld. (Bron: Constructiv, 2022 – Studie op aanvraag beschikbaar bij de studiedienst van Constructiv).

De studie die van start gaat, buigt zich over de acties die moeten worden ondernomen op het vlak van competentieverwerving, per doelgroep en per type van functie in de ondernemingen, om opleidingen en promotieacties te ontwikkelen met het oog op een duurzame inschakeling in de bouwsector.

Het bestek werd uitgeschreven in maart 2023 op basis van het werk van Constructiv en de resultaten van de studie van 2022. Helaas heeft zich voor deze opdracht geen dienstverlener aangeboden, ondanks de verlenging.

Om dit op te lossen, werd een onderhandelingsprocedure uitgevoerd met het consortium dat bestaat uit CERAA en 450ppm, waaraan de opdracht uiteindelijk werd toegewezen.

Om continuïteit te geven aan de reeds uitgevoerde studies over digitalisering en het gebruik ervan door de actoren van de bouw, werd een online vragenlijst opgesteld.     

Deze vragenlijst, digiscan-construction.brussels (https://digiscan-construction.brussels), bevraagt de deelnemers over:

• de gebruikte digitale tools en applicaties,

• de communicatieapps (website, sociale media) van hun onderneming,

• de gebruikte beheertools,

• de middelen om toegang te krijgen tot technische informatie en materiaalprijzen,

• de digitale tools die worden gebruikt in de ontwerpfase, de werfvoorbereidingsfase en de uitvoeringsfase,

• de vastgestelde noden en uitdagingen,

• de belangstelling voor en de nood aan digitale opleidingen,

• de positieve impact van de digitale technologie op het werk,

• de mogelijkheid om een getuigenis en/of opmerkingen te delen.

Enkele minuten nadat de deelnemer de vragenlijst heeft beantwoord, ontvangt hij een “beoordeling van zijn standpunt op basis van alle gegeven antwoorden”.

Deze vragenlijst zal worden gevolgd door een reeks gesprekken met ondernemers met het doel bepaalde vragen uit te diepen en de trends te verduidelijken, met name in termen van zelfbeoordeling en noden.

De uiteindelijke studie wordt verwacht voor de lente van 2024.

Analyse van de arbeidsmarkt & evolutie van de sector

Een offerteaanvraag werd uitgeschreven met het doel “de impact van de bouwberoepen op de renovatie van de residentiële gebouwen in Brussel” in kaart te brengen.

Het doel van deze studie is meervoudig:

• De professionals en toekomstige professionals een beter beeld geven van de impact van hun werk op het gebouw en op het werk van de andere professionals

• De link leggen met de tool “Gids Duurzame Gebouwen” van Leefmilieu Brussel

• Bekendheid geven aan de opleidingsacties die beschikbaar zijn voor deze doelgroepen.

De tool die moet worden ontwikkeld, moet voldoende intuïtief zijn om aanvragen van verschillende doelgroepen te kunnen verwerken.

De studie werd gestart in december. Het tussentijds resultaat zal worden voorgelegd aan een “leescomité” dat het voorstel zal kunnen corrigeren / bijsturen / goedkeuren. Het eindverslag wordt verwacht tegen eind februari 2024.

In december, op de jaarlijkse dag van Renolution, werd deze manier van werken voorgesteld en getest voor een publiek van professionals aan de hand van een ludieke actie waarbij de renovatie van een Brusselse woning als uitgangspunt werd genomen. Voor deze workshop waren er een twintigtal inschrijvingen.